Гореф-гадәтләрне саклап...

    Һәр милләт үз җирлегендә барлыкка килгән һәм буыннан-буынга күчә торган гореф-гадәтләрен, кешеләрнең яшәү рәвешләрен, үз-үзләрен тоту кагыйдәләрен, карашларын, зәвыкларын сакларга омтылган. 
Тормыш–көнкүрештә билгеле бер йолалар үтәү, гореф-гадәтләрне тоту һәм бәйрәмнәр үткәрү барлык милләтләргә дә хас. Ул әлеге милләт мәдәниятенең мөһим бер өлеше булып исәпләнә.

     Халык бәйрәмнәре, йолалары – кешене тормыш тәртипләренә һәм таләпләренә күнектерергә ярдәм итә. Эш шунда ки, ул бәйрәмнәрне халыкның олысы-кечесе бергәләп уздыра. Яшь буын бәйрәмдә катнашу тәртибен кечкенәдән үк өйрәнеп үсә. Һәр кеше, табигый рәвештә, үз-үзен тоту гадәтләрен үзләштерә, милли тәрбия ала. 

   Шулай итеп, милли йолаларыбыз, бәйрәмнәребез милли хисләр формалашуда, милли горурлык тәрбияләүдә әһәмиятле урын алып торалар. Алар арасында елның төрле вакытларына, дини йолаларга, тормыштагы үзгәрешләргә бәйле барлыкка килгәннәре дә бар. Мәсәлән, безнең татар халкында елның төрле вакытлары белән бәйле рәвештә барлыкка килгән Нәүрүз (язны каршылау), Нардуган (кышны каршы алу), Сөмбелә бәйрәмнәре ерак гасырлардан күчә-күчә хәзерге көннәргә килеп җиткәннәр. Татар халкы ислам дине белән бәйле бик күп дини бәйрәмнәрне дә олылап үткәрә. Аларның иң зурлары: Ураза гаете һәм Корбан гаете бәйрәмнәре. 

       Кайчандыр югалуга дучар ителгән милләт туган телен саклап, алга таба атлаган. Гасырлардан-гасырга, буыннан-буынга үзләренең борынгы бәйрәмнәрен, гореф-гадәтләрен, йолаларын югалтмыйча тапшырып килгән, һәм алар, күпмедер дәрәҗәдә үзгәреп, югалып бетә язып, безнең көннәргә дә килеп җиткән. Бу буыннан-буынга күчеп килә торган байлык. Йола, гореф-гадәт һәм бәйрәмнәребез безнең рухи мирасыбыз, байлыгыбыз. 
     Матди байлык ул – фани, бетә торган, вакытлы нәрсә, ә рухи байлык, акыл көче белән хасил булган дөньяга караш, кешеләрнең мөгалләмәсе, гореф-гадәте - мәңгелек. Мирасның иң кадерлесе бербөтен халыкның гомуми җанына сеңеп кала, аның телендә, әдәбиятында, гореф-гадәтендә, буыннан-буынга күчеп килгән йолаларында, бәйрәмнәрендә саклана. Ул мирас буыннан-буынга тарих чылбыры булып үрелеп барсын иде. 

    Максатыбыз туган телебезне, тарихыбызны, рухи байлыкларыбызны, гореф-гадәтләребезне өйрәнеп, буыннар арасында ныклы бәйләнеш булдыру, бөек милләт булып яшәвебезне дәвам итү.

 

​

Россия - многонациональная страна, в ней живут более ста народов. Большинство из них - коренные народы и народности, для которых Россия - основное или даже единственное место обитания. На развитие межнациональных отношений существенное влияние оказывает наследие исторического прошлого, в котором заложены позитивный опыт и традиции сотрудничества и дружбы народов Российской Федерации. Именно они обеспечивали значительный прогресс в национально-государственном строительстве, культуре. Многовековое содружество народов накопило богатейший опыт веротерпимости и взаимообмена культурными традициями.

  Татары относятся к числу немногих народов Евразии, создавших самостоятельную, уникальную тюрко-мусульманскую цивилизацию, обладающую значительной исторической глубиной. Во второй половине XIX в. замен локальных, этносословных, конфессиональных наименований закрепился единый этноним “татар”, который уже в первых десятилетиях XX века стал общим национальным наименованием почти для 90% представителей татарской национальности.

   Становление татарской нации шло параллельно формированию общенациональной культуры (в науке она называется “высокой” культурой), обслуживающей всех татар России. Эта “высокая” культура, создаваемая сложной системой государственных социальных институтов (национальные СМИ, школы, научные учреждения, издательства, театры, ансамбли и т.п.) обеспечивает реальное единство татар как национальной общности.

   В настоящее время татары являются вторым по численности этносом в Российской Федерации. Общая численность татар, живущих в Российской Федерации – 5 310 649 человек (3,72 % от всех, 3,87 % от числа указавших национальность), а в мире – 7920,5 тыс. чел. Основная территория расселения – Волго-Уральский регион.

Проблема сохранения и развития татарской культуры в современных условиях становится предметом исследования ведущих ученых Российской Федерации.

   Среди факторов сохранения и развития духовной культуры большое значение имеет родной язык – основа всякой этнической культуры. Не случайно ученые считают, что язык своеобразный генофонд национальной культуры. Роль языка в усвоении системы ценностей и особого типа национального мышления и социального поведения (менталитета) изъяснена, например, З. А. Махмутовым: “Язык является важнейшим фактором, определяющим этническое самосознание народа. Лингвокультурное поведение этнической группы часто является показателем скрытых трансформационных процессов внутри данной группы. Утрата национального языка в большинстве случаев свидетельствует о начале распада этнической общности, демонстрируя ярко выраженные процессы ассимиляции. Особую сложность представляет сохранение национального языка для малых этнических групп, находящихся в полиэтническом окружении”. Знание национального языка является важным фактором не только внешней идентификации, но и внутренней идентичности субъекта

   Наследие каждого народа содержит ценные идеи и опыт воспитания. Обращение к воспитательным традициям татарского народа отражает глубокие процессы пробуждения национального самосознания татар. Ознакомление детей школьного возраста с историей и культурой народов становится важным направлением социального воспитания. Современные концепции личности ребенка, а так же региональные подходы к образовательному процессу в школьных учреждениях предполагают включение народной культуры в процесс развития ребенка. Овладение родным языком является одним из самых важных приобретений ребенка. Именно процесс речевого развития рассматривается в современном школьном образовании, как общая основа воспитания и обучение детей.

   Психологи и методисты отмечают, что ребенок усваивает родной язык, прежде всего, подражая разговорной речи окружающих. К сожалению, родители в наше время из-за сложных социальных условий, в силу занятости часто забывают об этом и процесс развития речи своего ребенка пускают на самотек. Ребенок больше времени проводит за компьютером, чем в живом окружении. Вследствие этого, произведение народного творчества практически не используются даже в младшем возрасте, не говоря уже о детях школьного возраста.

  Поэтому у педагогов возникает потребность в разработке методики развития речи детей школьного возраста средствами народного творчества. Этот процесс должен происходить не только на специально организованных занятиях, но и в повседневной жизни школьного образовательного учреждения. Для решения данной задачи важно, чтобы педагоги были заинтересованы, а дети были активными субъектами этого процесса.